Nhận biết dấu hiệu của bệnh trĩ nội, trĩ ngoại hay gặp

Tham vấn y khoa: Bs.Trần Thị Thành

Ngày cập nhật: 24/07/2025

Nhận biết từ sớm các dấu hiệu bệnh trĩ nội hay những triệu chứng bệnh trĩ ngoại thường gặp là điều cần thiết giúp người bệnh thăm khám kịp thời và nâng cao hiệu quả điều trị. Bệnh trĩ dù không quá nguy hiểm nhưng lại gây ảnh hưởng khá nhiều đến tâm lý cũng như đời sống sinh hoạt của người mắc. Thậm chí có nhiều trường hợp bệnh trĩ kéo dài không chữa trị còn dẫn đến hàng loạt biến chứng về sau. Nếu như bạn cũng đang muốn tìm hiểu cách nhận biết bệnh trĩ thì hãy cùng theo dõi bài viết chia sẻ thông tin về các biểu hiện của bệnh trĩ nội, trĩ ngoại điển hình như dưới đây.

Bệnh trĩ là gì?

Bệnh trĩ là vấn đề liên quan đến quá trình biến đổi cấu trúc của ống hậu môn, xảy ra do các tĩnh mạch vùng hậu môn trực tràng bị gia tăng áp lực chèn ép gây sưng tấy, ứ máu và phình giãn hơn so với bình thường. Hiện nay trĩ được đánh giá là căn bệnh phổ biến nhất trong nhóm bệnh lý về đại trực tràng, có thể xuất hiện ở nhiều các độ tuổi khác nhau.

Bệnh trĩ ban đầu thường không nguy hiểm nhưng lại gây ra nhiều sự phiền toái cho người mắc. Do vậy mà việc nắm được những dấu hiệu của bệnh trĩ điển hình sẽ giúp mọi người kịp thời nhận biết, có biện pháp điều trị hiệu quả giúp cải thiện chất lượng cuộc sống. Dựa theo vị trí của búi trĩ hình thành ở phía trên hay phía dưới đường lược hậu môn mà sẽ được phân loại thành các dạng như sau:

• Trĩ nội: Búi trĩ có vị trí nằm trên đường lược và ở sâu bên trong ống hậu môn, người bệnh vì thế không quan sát được bằng mắt thường. Bệnh trĩ nội ở giai đoạn mới khởi phát cũng thường sẽ không gây đau vì hình thành tại vị trí không có các dây thần kinh cảm giác. Tuy nhiên búi trĩ theo thời gian sẽ ngày càng phát triển và dẫn đến tình trạng sa búi trĩ ra bên ngoài.

• Trĩ ngoại: Vị trí hình thành ở phía dưới của đường lược, búi trĩ nằm ngay bờ ngoài hậu môn nên bệnh nhân có thể nhận biết sớm, nhìn và sờ thấy ngay từ giai đoạn đầu. Cũng bởi vị trí ở bên ngoài hậu môn nên trĩ ngoại sẽ gây khó chịu, đau rát và cảm giác vướng víu cho người bệnh.

• Trĩ hỗn hợp: Bệnh lý này được hiểu là tình trạng xuất hiện đồng thời cả trĩ nội và trĩ ngoại cùng lúc. Đây là một dạng bệnh trĩ phức tạp, đặc biệt khi búi trĩ nội sa xuống dưới sẽ dính lại với búi trĩ ngoại và tạo thành khối lớn kéo dài từ bên trong ống hậu môn ra ngoài.

Đối tượng dễ mắc bệnh trĩ

Theo giải đáp của đội ngũ bác sĩ chuyên khoa Hậu môn - Trực tràng, bệnh trĩ có khả năng xảy ra ở hầu hết các lứa tuổi nhưng phổ biến hơn cả là trong độ tuổi từ 30 - 60. Nguy cơ mắc phải bệnh trĩ thường sẽ cao hơn nếu như bạn thuộc những trường hợp dưới đây:

• Người thường xuyên ngồi nhiều một chỗ, vận động ít như nhân viên văn phòng, tài xế lái xe, thợ may… hoặc những người làm việc lao động nặng nhọc khiến cho tĩnh mạch hậu môn trực tràng chịu áp lực dài ngày gây ra bệnh trĩ.

• Những thói quen thiếu khoa học trong chế độ ăn uống như uống ít nước, thiếu chất xơ, ăn quá nhiều đồ cay nóng và nhiều dầu mỡ, lạm dụng các chất kích thích… cũng làm cho nguy cơ mắc bệnh trĩ gia tăng.

• Người bị táo bón dài ngày phải rặn đại tiện nhiều hoặc đang bị tiêu chảy mãn tính cần đi đại tiện thường xuyên làm giãn các tĩnh mạch ở vùng hậu môn.

• Có thói quen rặn mạnh khi đại tiện hoặc ngồi bồn cầu quá lâu.

• Phụ nữ mang thai và nhất là ở những tháng cuối của thai kỳ hoặc phụ nữ sau khi sinh đều tạo ra áp lực cho vùng hậu môn trực tràng sau đó gây bệnh trĩ.

• Người đang mắc bệnh béo phì có trọng lượng cơ thể lớn cũng rất dễ bị bệnh trĩ.

• Bên cạnh đó, nhóm đối tượng dễ mắc bệnh trĩ còn phải kể đến người đang có khối u thuộc vùng tiểu khung như bệnh u xơ tử cung, khối u đại trực tràng…

Các dấu hiệu nhận biết bệnh trĩ

Trĩ là căn bệnh liên quan trực tiếp đến vùng hậu môn trực tràng nên những biểu hiện của bệnh trĩ điển hình sẽ là đau rát hậu môn, đi đại tiện ra máu, hậu môn tăng tiết dịch gây cảm giác ngứa ngáy khó chịu… Nhìn chung là các dấu hiệu bệnh trĩ ở phụ nữ và nam giới sẽ tương tự như nhau. Mặc dù vậy, tùy thuộc vào từng loại bệnh trĩ cụ thể sẽ có một số điểm khác biệt trong cách nhận biết mà bạn nên lưu ý. Cụ thể:

Dấu hiệu bệnh trĩ nội

Như chúng ta đã biết, búi trĩ nội hình thành bên trong ống hậu môn nên người mắc thường sẽ khó để phát hiện được các dấu hiệu bệnh trĩ nhẹ giai đoạn đầu. Cho tới khi trĩ nội đã phát triển hơn thì người bệnh có thể nhận biết thông qua những triệu chứng như dưới đây:

Đi đại tiện ra máu

Chảy máu khi đi đại tiện được biết đến là một triệu chứng bệnh trĩ rất thường gặp. Lý do là bởi phân cứng trước khi đào thải ra khỏi cơ thể sẽ bị cọ xát với búi trĩ sung huyết nằm phía trong ống hậu môn, từ đó dẫn tới tình trạng chảy máu hậu môn khi người bệnh đi cầu. Nếu như mức độ nhẹ thì lượng máu vẫn còn khá ít, thường lẫn với phân ở cuối bãi hoặc dính vào giấy vệ sinh sau khi sử dụng. Ngược lại ở trường hợp trĩ nội giai đoạn nặng sẽ khiến người bệnh bị chảy nhiều máu hơn khi đại tiện, máu có thể ra từng giọt hoặc bắn thành tia.

Hậu môn tiết dịch gây ngứa

Hiện tượng tiết dịch từ hậu môn gây ngứa ngáy cũng là một dấu hiệu của bệnh trĩ nội phổ biến. Thông thường khi chúng ta đi vệ sinh, hậu môn sẽ thực hiện chức năng tiết ra một lượng dịch vừa đủ nhằm hỗ trợ cho hoạt động đại tiện diễn ra một cách dễ dàng hơn. Tuy nhiên nếu mắc bệnh trĩ nội và búi trĩ hình thành bên trong lòng ống hậu môn sẽ khiến cho cơ vòng bị rối loạn chức năng đóng - mở. Cụ thể là cơ vòng hậu môn thường xuyên bị hở ra gây tiết nhiều dịch, người bệnh có cảm giác bị ngứa ngáy và khó chịu do ẩm ướt vùng kín.

Đau rát hậu môn

Ở giai đoạn đầu tiên khi bệnh trĩ nội mới khởi phát, vị trí mà búi trĩ xuất hiện là nơi không có các dây thần kinh cảm giác nên người bệnh hầu hết đều chưa cảm thấy đau đớn. Cũng vì điều này mà việc phát hiện được trĩ nội từ giai đoạn sớm tương đối khó khăn. Còn khi tình trạng đã tiến triển nghiêm trọng hơn thì bạn có thể nhận thấy dấu hiệu bệnh trĩ nội là cảm giác đau rát, khó chịu, đặc biệt là khi cố gắng rặn đại tiện.

Sa búi trĩ

Sau khi hiện tượng chảy máu đại tiện diễn ra một thời gian, búi trĩ nội sẽ ngày càng phát triển to hơn và dần bị sa ra bên ngoài ống hậu môn. Vì vậy nếu bạn đang tìm hiểu cách nhận biết bệnh trĩ nội thì có thể lưu ý đến tình trạng này. Thông thường bệnh trĩ nội sẽ gồm có 4 giai đoạn dựa vào sự phát triển của búi trĩ sau đây:

• Trĩ nội độ 1: Thời điểm này búi trĩ mới hình thành và vị trí vẫn còn nằm hoàn toàn bên trong ống hậu môn. Người bệnh do vậy sẽ gặp trở ngại nếu muốn nhận biết dấu hiệu bệnh trĩ nhẹ vì hầu hết là không bị đau rát, chưa có cảm giác khó chịu nhiều.

• Trĩ nội độ 2: Giai đoạn tiếp theo, các tĩnh mạch búi trĩ đã bị giãn ra nhiều hơn và búi trĩ cũng tăng lên về kích thước. Do đó lúc này biểu hiện của bệnh trĩ sẽ là tình trạng búi trĩ nội thập thò ở cửa hậu môn hoặc lòi một ít ra bên ngoài khi rặn đại tiện. Tuy nhiên sau khi bệnh nhân đi cầu thì búi trĩ vẫn có thể tự co lại vào bên trong.

• Trĩ nội độ 3: Búi trĩ nội tiếp tục gia tăng kích thước, rất dễ bị sa ra khỏi ống hậu môn khi người bệnh đi đại tiện, ngồi xổm, đi lại nhiều hoặc làm việc nặng. Trĩ độ 3 không còn có khả năng tự thụt vào mà bệnh nhân sẽ phải tự đẩy lên bằng tay.

• Trĩ nội độ 4: Đây chính là mức độ nghiêm trọng nhất của bệnh trĩ nội, có thể gây sa nghẹt hậu môn, cản trở việc đại tiện của bệnh nhân và còn dễ xảy ra nhiễm trùng. Dấu hiệu bệnh trĩ ở phụ nữ và nam giới ở giai đoạn 4 đó là búi trĩ thường xuyên nằm bên ngoài hậu môn, cho dù người bệnh có dùng tay đẩy vào thì trĩ cũng bị sa xuống dưới ngay sau đó.

Dấu hiệu bệnh trĩ ngoại

Ngược lại với trĩ nội, vị trí hình thành của búi trĩ ngoại là ở ngay phía bên ngoài rìa của hậu môn nên người mắc có thể nhận biết được từ giai đoạn sớm của bệnh. Các dấu hiệu bệnh trĩ ngoại cũng thường dễ phát hiện hơn so với trĩ nội, điển hình như là:

Đi cầu ra máu

Đại tiện ra máu cũng là một dấu hiệu của bệnh trĩ ngoại vô cùng phổ biến, xảy ra do sự cọ xát giữa phân và búi trĩ bên ngoài cửa hậu môn. Những trường hợp trĩ ngoại mới khởi phát giai đoạn nhẹ thì lượng máu sẽ ít hơn, chỉ dính trên giấy lau hoặc lẫn ở trong phân. Còn khi bệnh trĩ ngoại đã chuyển sang mức độ nặng hơn thì bệnh nhân sẽ ngày càng bị chảy máu nhiều hơn khi đi đại tiện, cần có biện pháp điều trị kịp thời để tránh nguy cơ thiếu máu.

Hậu môn đau rát, vướng víu

Một dấu hiệu bệnh trĩ ngoại rất thường gặp chính là cảm giác đau rát xung quanh hậu môn vì búi trĩ hình thành ngay bên ngoài cửa hậu môn. Mức độ đau thường sẽ tăng mạnh hơn khi bệnh nhân rặn đại tiện hoặc khi ngồi, đi lại, vận động… khiến cho búi trĩ bị cọ xát.

Thêm vào đó, bệnh trĩ ngoại cũng gây nên cảm giác khó chịu và cộm vướng ở dưới hậu môn vì tại đây đang xuất hiện cục thịt thừa (búi trĩ) có màu đỏ hoặc tím thẫm. Trĩ ngoại càng nặng thì búi trĩ lại càng phát triển lớn hơn và tiềm ẩn nhiều vấn đề biến chứng.

Hậu môn chảy dịch nhầy

Cách nhận biết bệnh trĩ ngoại còn phải kể đến tình trạng dịch nhầy chảy ra từ hậu môn gây ẩm ướt và ngứa, thậm chí dịch tiết có thể lẫn máu. Nếu như người bệnh không chú ý thực hiện vệ sinh sạch sẽ sẽ tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập vào búi trĩ và hậu môn dẫn tới viêm nhiễm.

Sưng tấy hậu môn

Hậu môn bị sưng tấy là triệu chứng bệnh trĩ ngoại tiếp theo mà bạn nên để ý. Vì búi trĩ ngoại sẽ xuất hiện bên dưới lớp da ngoài rìa hậu môn nên sẽ khiến cho các nếp gấp tại đây bị mất đi, từ đó hậu môn cũng bị sưng phồng và bệnh nhân cảm thấy đau rát thường xuyên. Ngoài ra, có những trường hợp mắc bệnh trĩ ngoại còn thấy hậu môn nổi u cục bất thường.

Tắc mạch trĩ ngoại

Bên trong búi trĩ ngoại có máu đông (trĩ tắc mạch) là biểu hiện của bệnh trĩ ngoại giai đoạn nặng. Nguyên nhân là bởi lúc này các tĩnh mạch trĩ gặp phải áp lực chèn ép nên máu không thể lưu thông như bình thường, dần tạo thành các cục máu đông ở bên trong khiến búi trĩ ngày càng sưng to lên, đau đớn dữ dội, sờ tay vào búi trĩ có cảm giác cứng hơn hẳn.

Phải làm sao khi bị bệnh trĩ?

Mặc dù trĩ được xếp vào nhóm bệnh lành tính nhưng người bệnh vẫn phải được thăm khám và điều trị kịp thời để phòng ngừa biến chứng. Nếu như bệnh trĩ không sớm chữa trị sẽ có nguy cơ gây ra những biến chứng khó lường như nghẹt búi trĩ, thiếu máu mãn tính, nhiễm khuẩn và hoại tử hậu môn… Bệnh nhân tốt nhất nên đi khám tại những cơ sở y tế uy tín để bác sĩ chuyên khoa xác định tình trạng hiện tại và hướng dẫn cách chữa bệnh trĩ hiệu quả.

Bạn đọc có thể tham khảo về những cách điều trị bệnh trĩ phổ biến như sau:

Cách chữa dân gian tại nhà

Từ trước đây đã có nhiều người áp dụng một số mẹo chữa tại nhà để hỗ trợ cải thiện các dấu hiệu bệnh trĩ nhẹ. Tuy nhiên bạn cũng cần phải lưu ý hiệu quả của cách chữa bệnh trĩ tại nhà còn phụ thuộc cơ địa từng người và sẽ không thể thay thế các phương pháp điều trị hiện đại do bác sĩ chỉ định.

• Rau diếp cá: Diếp cá có công dụng giải độc, thanh nhiệt, sát trùng, tiêu viêm… và còn chứa một số hoạt chất giúp làm mềm mao mạch, hỗ trợ thu nhỏ búi trĩ. Cách nhanh chóng nhất là người bệnh ăn sống rau diếp cá đã rửa sạch, đun sôi nước với lá diếp cá để xông hậu môn hoặc giã nát diếp cá lấy bã đắp lên búi trĩ.

• Dầu dừa: Để cải thiện các triệu chứng bệnh trĩ nhẹ thì bạn cũng có thể thoa trực tiếp dầu dừa nguyên chất lên búi trĩ và xung quanh hậu môn. Bởi dầu dừa có các chất chống oxy hóa và axit lauric giúp giảm viêm, phòng ngừa táo bón đồng thời giúp người bệnh đi đại tiện được dễ dàng hơn.

• Lá trầu không: Loại thảo dược này cũng được người xưa sử dụng như một mẹo trị bệnh trĩ hiệu quả nhờ khả năng kháng khuẩn, sát trùng, hạn chế viêm nhiễm… Bạn nên rửa sạch một ít lá trầu không, đem đun sôi lấy nước để xông hơi và vệ sinh nhẹ nhàng vùng hậu môn hàng ngày để giảm đau, giảm ngứa.

• Cây thiên lý: Thiên lý không chỉ được dùng chế biến món ăn mà còn có tác dụng thanh nhiệt giải độc, kháng viêm và thúc đẩy quá trình làm lành vết thương. Với cách chữa này, bạn cần sử dụng lá thiên lý đem rửa thật sạch sau đó đun sôi với nước. Nước đun sau khi đã để cho bớt nóng thì bắt đầu dùng để xông hậu môn.

Điều trị bằng thuốc

Với những trường hợp bác sĩ nhận thấy các dấu hiệu của bệnh trĩ vẫn còn nhẹ và người bệnh chưa gặp biến chứng nào thì thông thường phương pháp điều trị phổ biến sẽ là sử dụng thuốc Tây y. Theo đó, các loại thuốc chữa bệnh trĩ phổ biến được bác sĩ chỉ định bao gồm kháng sinh, kháng viêm, thuốc làm bền thành mạch, thuốc nhuận tràng… có để dùng theo đường uống, đường bôi hoặc thuốc đặt hậu môn.

Hiệu quả của thuốc Tây y khi điều trị bệnh trĩ nhìn chung sẽ tương đối nhanh chóng. Để đảm bảo nhận được kết quả chữa trị tốt nhất thì người bệnh luôn phải tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ, không được tùy tiện tăng/giảm liều lượng thuốc hoặc tự ý thay đổi thuốc vì sẽ dễ gặp các tác dụng phụ không mong muốn cũng như ảnh hưởng đến cả quá trình điều trị.

Can thiệp ngoại khoa

Nếu như bác sĩ xác định dấu hiệu bệnh trĩ ở phụ nữ và nam giới đã ở mức độ nặng, tình trạng bệnh trở nên nghiêm trọng hay thậm chí xuất hiện biến chứng thì sẽ cần phải can thiệp ngoại khoa để tiến hành phẫu thuật cắt trĩ. Hiện nay để cắt trĩ có rất nhiều phương pháp như phẫu thuật truyền thống, Laser, Longo, Milligan-Morgan, HCPT… Trong đó các chuyên gia Hậu môn - Trực tràng đều đang đánh giá cao hiệu quả và tính an toàn, nhanh chóng của phương pháp sóng cao tần HCPT.

Cụ thể, phương pháp HCPT ứng dụng công nghệ cắt trĩ bằng sóng cao tần kết hợp kỹ thuật xâm lấn tối thiểu, không sử dụng dao kéo mà có nguyên lý hoạt động dựa trên quá trình sinh nhiệt của sóng điện cao tần. Phương pháp này cũng sẽ kích thích sự trao đổi các ion điện, trực tiếp gây tác động lên các mạch máu đang nuôi dưỡng búi trĩ làm quang đông huyết quản, cắt đi nguồn máu khiến búi trĩ bị teo nhỏ dần. Tiếp đó bác sĩ cố định búi trĩ ở vị trí cần cắt, kéo lớp niêm mạc bị sa xuống và dùng loại dao điện chuyên dụng để thực hiện cắt trĩ.

Phương pháp ngoại khoa cắt trĩ bằng HCPT có nhiều ưu điểm nổi bật như:

• Dao điện có nhiệt độ phù hợp nên khi cắt trĩ không gây bỏng rát, mức độ xâm lấn ít nên không chảy máu nhiều, giảm thiểu đáng kể cảm giác đau đớn.

• Thời gian tiểu phẫu cắt trĩ bằng HCPT rất nhanh chóng, đặc biệt người bệnh có thể ra về trong ngày mà không cần phải nằm viện sau khi cắt trĩ.

• HCPT đảm bảo được tính an toàn cao, tránh để xảy ra sai sót hoặc gây tổn thương đến những vị trí xung quanh vùng tiểu phẫu.

• Bệnh nhân bình phục nhanh, hạn chế tối đa biến chứng rối loạn đại tiện và không để lại sẹo xấu sau quá trình tiểu phẫu bằng HCPT.

Trường hợp người bệnh đang nhận thấy các dấu hiệu của bệnh trĩ nội hoặc trĩ ngoại cần đi khám nhưng chưa biết địa chỉ chữa bệnh trĩ ở đâu tốt nhất Hà Nội thì có thể tham khảo phòng khám đa khoa Hưng Thịnh. Đây là phòng khám trĩ tư nhân uy tín được Sở Y tế cấp phép hoạt động, góp mặt đội ngũ bác sĩ có chuyên môn sâu rộng, giàu kinh nghiệm thực tế khi khám chữa bệnh trĩ nói riêng và nhiều bệnh lý ở hậu môn trực tràng khác nói chung.

Phòng khám bệnh trĩ Hưng Thịnh không chỉ có nguồn nhân lực chất lượng mà còn chú trọng hoàn thiện, đầu tư các trang thiết bị máy móc hiện đại và đảm bảo tiêu chí an toàn vệ sinh y tế. Cơ sở phòng khám này hiện cũng là một trong số các địa chỉ y tế áp dụng hiệu quả phương pháp sóng cao tần HCPT giúp cho nhiều trường hợp mắc trĩ được điều trị một cách an toàn, nhanh chóng khỏi bệnh và phòng ngừa tái phát.

Phòng khám áp dụng bảng giá chi phí khám chữa bệnh trĩ rất hợp lý, minh bạch về từng khoản thu và bệnh nhân luôn được tư vấn rõ chi phí cắt trĩ trước khi tiến hành. Người bệnh hiện tại đã có thể liên hệ qua hotline/Zalo 0352612932 của phòng khám để đăng ký trước lịch hẹn và nhận ngay ưu đãi chi phí khám trĩ, giảm 30% phí tiểu phẫu hoặc làm trị liệu.

Nội dung bài viết là những thông tin giải đáp về các dấu hiệu bệnh trĩ nội, dấu hiệu bệnh trĩ ngoại thường gặp và phương pháp điều trị hiệu quả phù hợp với từng giai đoạn bệnh. Việc người bệnh nắm được cách nhận biết bệnh trĩ ngay từ sớm sẽ giúp bạn khám chữa kịp thời, phòng ngừa biến chứng xảy ra gây ảnh hưởng xấu cho sức khỏe. Trong trường hợp còn gặp băn khoăn trước vấn đề nào khác liên quan hoặc có nhu cầu đặt lịch khám, xin vui lòng liên hệ hotline 0352612932 của phòng khám trĩ uy tín để được hỗ trợ tư vấn hoàn toàn miễn phí.